Toplumda ‘Biyonik Kulak’ olarak da bilinen Koklear İmplant, işitme cihazlarının kullanılması sonucundan fayda görmeyen veya menenjit gibi hastalıklar sonrası işitmesini kaybetmiş kişilerde acilen uygulanan cerrahi müdahale ile takılan bir iç kulak işitme protezidir. Biyonik kulak sistemi iki bölümden oluşur. Birinci bölüm; operasyonla iç kulağa yerleştirilen implantın iç kısmı diğeri ise operasyondan sonra yaklaşık 4-6 hafta sonrası takılan dış kısımdır. Sesler, dış parçadaki mikrofon tarafından alınır ve ses enerjisi işlemlenerek elektrik enerjisine dönüştürülür. İmplantın, kokleada (salyangoz) bulunan elektrotlarına bir dizi elektriksel uyarı yollanır. İşitme sinirine ulaşan bu uyarıları beyindeki işitme merkezine iletilip, değerlendirilir.
Kimler Koklear İmplant (Biyonik Kulak) adayı olabilir?
Burada sıralanan maddelerdeki her kişi koklear implant adayı olamayabilir. Sosyal sigortalar kurumu implant aday kriterlerini değiştirip, düzenleyebilir; ödeme kapsamında olup olmadığı hususunu doktorunuza danışmalısınız. Kişilerin tek tek bireysel nitelikleri, işitme kaybının türü şekli özellikle çocuk hastaların ailelerinin beklentisinin gerçekliği, motivasyonu bu rehabilitasyon operasyonuna aday olup olunmamasını etkiler. Operasyonla takılan iç parçanın etkili olarak kullanılabilmesi için dış parça takıldıktan sonra eğitimlerin ve kontrollerin aksatılmadan yoğun biçimde gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
- Doğuştan işitme kaybı ile doğan çocuklar,
- Otoimmun iç kulak hastalığı geçirerek işitme cihazları ile yeterli rehabilitasyon sağlanamayan hastalar,
- Sonradan işitme kaybı olmasına neden olan geçirilmiş ani işitme kaybı, kaza, hastalık, operasyon gibi olaylar sonucu işitmesini kaybeden erişkinler,
- İleri, çok ileri ve total işitme kaybı olanlar bu uygulamadan yararlanabilir
Kimler için Koklear İmplant (Biyonik Kulak) için uygun aday değildir?
Ayarları iyi yapılıp işitme kaybının özelliğine göre kişiye özel verilen işitme cihazından fayda görerek yeterli konuşma ve anlama sağlayabiliyorsa,
Çok uzun süredir rehabilite edilmemiş ileri derecede işitme kaybı varsa,
İşitme kaybının nedeni işitme sinirinin olmaması ise,
Koklea, geçiririlen menenjit gibi enfeksiyonlar sonrası elektrotları yerleştiremeyecek kadar skleroze olmuşsa
Kişinin genel anestezi almasına veya cerrahi olmasına ek hastalıklarının olması durumunda
Koklear İmplant (Biyonik Kulak) tatbiki öncesinde nasıl bir hazırlık yapılır?
İmplant cerrahisi düşünülen hastanın işitme kaybı tetkik edilir ve işitme cihazlarından fayda görüp görmediği takip edilmeye başlanır. İç kulağın ve orta kulağın bu cerrahiye uygun olup olmadığına bakmak için hatta işitme sinirinin olup olmadığını kontrolü için radyolojik incemeler yapılır. Genel anestezi almaya uygun olup olmadığı, cerrahiye engel ek hastalıklarının varlığı araştırılır. Gereğinde çocuk hastalarda çocuk nörolojisi ve psikiyatrisinden görüş alınabilir.
Koklear İmplant (Biyonik Kulak) ameliyatı
Ameliyata uygun olarak şeçilen aday için Koklear İmplant operasyonu genel anestezi altında yaklaşık 3-4 saat sürer. Operasyonun riski diğer kulak operasyonlarına benzer şekildedir en önemlileri yüz felci, beyin omurilik sıvısının gelmesidir. Kulak arkasına yapılan kesiyle implant için yuva hazırlanır. İç kulağa yani kokleaya elektrodlar cerrahın tercihine göre yuvarlak pencere veya kokleostomi değilen kokleaya açılan pencere yardımıyla iletilir. Operasyon sahası kapatılmadan önce elektrot fonksiyonu ile implantın çalışıp çalışmadığı test edilir. Ameliyat sonrasında hasta kendine geldikten sonra radyoloji bölümde çekilen grafilerle elektrodların yerleri kontrol edilir. Hastaya ağrı kesici; enfeksiyon riski açısından ise antibiyotik tedavisi verilir. Hastanın pansumanları günlük olarak kontrol edilerek hasta doktorunun uygun gördüğü zamanda taburcu edilir. Taburcu sonrasında hastanın yakın takibi gerekmektedir.
Doç. Dr. Zahide Mine Yazıcı