Bademcik Taşı (Tonsillolit) nedir?
Kronik bademcik enfeksiyonlarında, en sık tonsil kriptaları denilen çukurcuklarda peynirimsi iltihaplar birikebilir ve bunlar yutma esnasında veya dil bacağı ile basılarak dışarı atılırlar. Ancak bazı minerallerin bu iltihapların üzerine çökmesi ile bademcik (tonsil) taşı adını verdiğimiz hastalık ortaya çıkar. Bademcikler normal görünümünden farklı olabilir ve hasta o bölgede rahatsızlık hissedebilir. Bademcik taşları erişkinlerde çocuklardan daha sık görülür.
Bademcik Taşı belirtileri nelerdir?
- Yabancı nesne hissi
- Metalik bir tat
- Öksürük nöbetleri
- Boğulma hissi
- Ağız kokusu
- Boğaz ağrısı
- Boğazın arkasında kötü bir tat
- Yutma güçlüğü
- Kulağa yansıyan ağrı
Bademcik Taşı tanısı nasıl konur?
Tanı genellikle muayene sırasında yapılır. Görüntüleme yöntemleri radyoopak kitle tespit edebilir ki bu yabancı cisimler, dişler veya kalsifiye kan damarları ile karışabilir. Ayırıcı tanıda Eagle(kartal) sendromu, akut ve kronik tonsillit, tonsil hipertrofisi, peritonsiller abse, yabancı cisimler, ektopik kemik ya da kıkırdak, lenf düğümleri, granülomatöz lezyonlar veya kalsifikasyon düşünülmelidir.Bademcik Taşı tedavisi nasıl yapılır?
Genellikle bademcik taşları tedavi gerektirmezler. Bazı insanlar dil uçlarını kullanarak bademcik taşlarını yerinden kaldırabilirler. Direk olarak lavabonun musluğuna bağlanan irrigatörler bademcik taşı çıkarılması ve hergün bademciklerin yıkanması için uygundur. Daha basit bir şekilde ılık ve tuzlu suyla yapılan gargara bademcik taşlarının eşlik ettiği bademcik enfeksiyonunun verdiği rahatsızlığı hafifletmeye yardımcı olur. Her sabah yapılan gargara aynı zamanda bademciklerin temiz kalmasını sağlar.
Küretaj
Daha büyük bademcik taşlarını çıkarabilmek için küretaj gerekebilmektedir, ancak buna rağmen küçük parçaları efektif bir şekilde temizleyebilmek için sonrasında yıkama da gerekmektedir. Daha da büyük lezyonlar ise lokal aneztesi yapılarak çıkarma gerektirmektedir ancak bütün bu tedaviler bu durumun sebep olduğu kötü ağız kokusunu tamamen tedavi edememektedir.
Lazer
Diğer bir seçenek ise bademcik yüzey alanını lazer ile azaltmaktır. Bu prosedürün adı ‘lazer kriptolizis’idir. Bu prosedür lokal anestezik verilerek uygulanabilmektedir. Karbondioksit lazer spesifik olarak bademcik yüzeyini buharlaştırır ve düzleştirir.
Cerrahi
Sebat eden bademcik taşlarına eşlik eden kötü kokulu nefes de varsa tonsillektomi(bademciklerin alınması) uygulanabilir.
Dr.Burak Olgun
Bakırköy Dr.Sadi Konuk Eğitim ve Araştırma Hastanesi,
Kulak Burun Boğaz Baş ve Boyun Cerrahisi Kliniği,
İstanbul
